Wełnę dostajemy w darze od natury. W zaawansowanej odzieży technicznej najlepiej sprawdza się ta od owiec zwanych merynosami. Produkty wytworzone z użyciem wełny merino cechuje bowiem niezwykła termika i oddychalność. Merino ma także wiele innych zalet. Dlaczego jest tak rewelacyjna? Wyjaśnia to kompendium wiedzy na temat wełny przygotowane przez firmę SmartWool, największego amerykańskiego producenta bielizny i skarpet z oryginalnej wełny nowozelandzkich owiec.
Siła i sprężystość
Włókno wełny posiada bardzo złożoną strukturę, która zachowuje się podobnie do naszej skóry: naturalnie chłodzi i ogrzewa organizm w zależności od potrzeby. Składa się ono z keratyny, czyli białka, które znajduje się również w naszej skórze i we włosach. Cechuje je wysoka odporność na czynniki fizyczne i chemiczne. Poszczególne włókna wełniane mają zdolność do gięcia i rozciągania się w dowolnym kierunku, 30 000 więcej razy niż zwykłe włókna, bez żadnych uszkodzeń w strukturze. Ponadto są one bardziej elastyczne w porównaniu do innych materiałów. A co najważniejsze, wełna jest odporna na degradację przez lata używania i nadużywania.
Swędzenie
Wełna jest znana z tego, że jest tkaniną „swędzącą”. W przypadku wełny merino jest jednak inaczej. Swędzenie tkaniny zależy od średnicy użytych włókien. Większe i szersze włókna są mniej elastyczne i mają mniejszą zdolność do zginania się, co skutkuje nakłuwaniem skóry przy kontakcie z tkaniną i uczuciem swędzenia. Włókna wełny merino posiadają mniejszą średnicę, a co za tym idzie – są bardziej elastyczne i łagodnie wyginają się przy kontakcie ze skórą, nie powodując tym samym uczucia swędzenia. Większa elastyczność włókien sprawia, że ubrania z wełny merino są w stanie dopasować się do kształtu ciała, zwiększając tym samym wydajność odzieży i komfort użytkowania.
fot. Smartwool
Wodoodporność
Keratyna, czyli to samo białko, które nadaje wełnie elastyczność i wytrzymałość jest również odpowiedzialne za to, iż wełna jest do pewnego stopnia wodoodporna. Z łatwością usuwa cząsteczki wody ze swojej powierzchni.
Oddychalność
Wełna merino ma właściwości higroskopijne, które pozwalają jej wchłonąć i uwolnić wilgoć z powietrza. Przepływ wilgoci przez tkaniny wełniane jest sterowany przez różnicę w zawartości wilgoci w powietrzu pomiędzy skórą a tkaniną oraz zawartością wilgoci w samym materiale. Wełna „oddycha”, utrzymując równowagę termiczną pomiędzy nią a otaczającym środowiskiem. Merino stale pochłania lub wydziela wilgoć z jednego środowiska do drugiego. Włókna wełny transportują wilgoć jeszcze w formie gazowej. W momencie gdy ciało nagrzewa się, opary wilgoci są wchłaniane przez włókna wełny i uwalniane na zewnątrz, uwalniając ciepło i utrzymując tkaninę suchą. Włókna merino mogą wchłonąć i zatrzymać do 35 % swojej własnej masy wilgoci i nadal pozostają suche w dotyku.
fot. Smartwool
Odprowadzanie wilgoci
Wiadomo już w jaki sposób wełna przenosi parę wodną. Co jednak dzieje się, gdy ciało wytwarza więcej wilgoci niż może być przetransportowane i zaczyna się pocić? W tym momencie wełna porusza mechanicznie ciecz, zupełnie tak jak tkaniny syntetyczne.
Czas suszenia
Czas suszenia tkaniny zależny jest od dwóch czynników:
a) wilgoci zgromadzonej we włóknach w momencie rozpoczęcia suszenia,
b) wilgotności i temperatury otoczenia.
Generalnie im grubsze tkaniny, tym więcej wilgoci są w stanie zachować i dłużej trwa ich wysuszenie. Tkaniny z wysokogatunkowej wełny merino schną tak szybko jak inne tkaniny syntetyczne o porównywalnej wadze.
fot. Smartwool
Kontrola zapachu
Ze względu na zdolność wełny do skutecznego zarządzania wilgocią, bakterie wywołujące nieprzyjemny zapach nie mają wilgotnego środowiska, którego potrzebują do rozwoju. Dlatego wełnę można nosić podczas intensywnej aktywności i przez dłuższy czas, nie martwiąc się o zapach.
Odporność na brud
Wełna jest naturalnym włóknem odpornym na brud. Specjalna struktura włókna wełny zapobiega przedostawaniu się zanieczyszczeń na jego powierzchnię. Co więcej są one naturalnie odporne na elektryzowanie się, nie gromadzą ładunków elektrostatycznych, co powoduje, że nie przyciągają kurzu.
fot. Smartwool
Naturalna ochrona
SPF i UPF są często traktowane podobnie. UPF oznacza współczynnik ochrony UV i jest mierzalny jako ilość promieniowania UV blokowanego przez tkaninę. W artykule opublikowanym w BMC Dermatology (2001) konsultant – dermatolog dr Thilo Gambichler zbadał 236 tkanin odzieżowych. Tylko jedna tkanina zdała test i była to wełna merino. Ponad 70 % próbek tkanin merino miało UPF o wartości 50+.
Dostępność odzieży z wełny merino w sklepach internetowych można sprawdzić na www.ceneria.pl
