Trasy biegów w ramach Dolomiti Extreme Trail poprowadzone są nie tylko w otoczeniu pięknych górskich widoków, ale również wśród pięknych i unikatowych górskich wiosek położonych w dolinie…
———————————————————————————————————————————
29.03.2021 r.
„Ekstremalnie trudny i ekstremalnie piękny!”. To najczęstsza opinia polskich biegaczy o Dolomiti Extreme Trail. Jeżeli i wy macie ochotę przekonać się o jego ekstremalności, zapraszamy na kolejną edycję, która odbędzie się w dniach 11-13 czerwca 2021 roku. Zapisy wystartowały 1 marca. A jak już będziecie w Dolinie Val di Zoldo zajrzyjcie po biegu do okolicznych niezwykle uroczych wiosek i wioseczek.
Forno di Zoldo
- Forno di Zoldo – będące bazą biegu Dolomiti Extreme Trail – leży na wysokości 848 m n.p.m., wzdłuż potoku Maè.
- Jedną z głównych atrakcji Forno di Zoldo jest Muzeum Żelaza i Gwoździ, które znalazło swoje miejsce w wielowiekowym Palazzo del Capitano. W muzeum można zwiedzić wystawę archeologiczną oraz do zapoznać się z rzeczami, dokumentami czy też ilustracjami dokumentującymi działalność związaną z przetwórstwem żelaza, a w szczególności z produkcją gwoździ, która była źródłem bogactwa tego obszaru w XVI w. Działalność kowalska rozwinęła się w Val di Zoldo w 1500 roku. Zaledwie kilka kilometrów od Forno di Zoldo, w Pralongo, znajduje się kolejna „wystawa” związana z kowalstwem. Jest nim mała kuźnia położona nad potokiem Malisia, która została odrestaurowana i udostępniana do zwiedzania.
Astragal
- Mała wioseczka Astragal położona jest niecałe 2 km od Forno di Zoldo.
- Nadal można tam podziwiać dom rodziny artysty rzeźbiarza Panciera Besarel, który urodził się właśnie w Astragal 29 lipca 1829 roku, a w latach 60. XIX wieku przeniósł się do Wenecji.
Brusadaz
- Brusadaz to mała wioska położona około 7 km od Forno di Zoldo, otoczona imponującymi szczytami Dolomitów – Pelmo i Civetta.
- To tutaj znajdował się kiedyś zabytkowy młyn należący do rodziny Costa, a tuż za wioską nadal można zobaczyć pozostałości dwóch dawnych kopalni – Da Dòf i San Pellegrino – które uczyniły Zoldano centrum wydobywczym.
Cibiana di Cadore
- Cibiana to niewielka miejscowość w prowincji Cadore.
- Murale Cibiana to stała galeria sztuki na ścianach tradycyjnych wiejskich domów. Pomysł na murale narodził się w 1980 roku. Jego inicjatorem był Osvaldo Da Col, słynny lokalny malarz z Agordino. W ten sposób chciał pokazać lokalną historię, tradycję, dziedzictwo kulturowe i przedstawić je w formie dostępnej dla wszystkich sztuki. Murale tworzone są przez malarzy z całego świata. Jest ich obecnie 50. Cibiana di Cadore położona jest niecałe 12 km od Forno di Zoldo.
Coi
- Coi to nie tylko jedna z najwyżej położonych (1500 m.p.m.), ale również jedna z najbardziej atrakcyjnych wiosek w Dolinie Val di Zoldo, otoczona niesamowitymi widokami na Monte Pelmo i łańcuch Civetta. Od Forno di Zoldo oddalona jest o około 9 km.
- W Coi warto zobaczyć Casa Rizzardini – imponujący budynek, który wyróżnia się spośród prostszych, wiejskich konstrukcji. Jeden z fresków na zewnątrz Casa Rizzardini pochodzi z 1713 r.
- Wzdłuż drogi biegnącej od Coi do Mareson obejrzeć można dwa młyny Rizzardini, które powstały przed 1634 r. i które działały jeszcze w 1946 r. Interesujący jest również młyn Piva z dużym drewnianym kołem, używany od 1948 do 1970 roku.
- Idealnie zachowana architektura pozwala odwiedzającym na piękną podróż w przeszłość. Warto więc pójść na spacer małymi uliczkami, wzdłuż których stoją wielowiekowe domy i tabai (tabià w liczbie pojedynczej), czyli tradycyjne drewniane szałasy/stodoły.
Colcerver
- Colcerver położone około 4 km od Forno di Zoldo to niewątpliwie jedno z najpiękniejszych miejsc w dolinie Val di Zoldo. Prowadzi do niego bardzo wąska droga, zamknięta dla ruchu kołowego.
- Wioska ma obecnie tylko jednego mieszkańca, który mieszka tu przez cały rok. Latem miejsce ożywa wraz z przyjazdem turystów i ludzi, którzy przyjeżdżają tu na wakacje.
Dont
- Wśród atrakcji Dont, wioski łączącej górną część doliny z obszarem Forno (około 3 km od Forno di Zoldo), znajduje się kościół Santa Caterina.
- Do XIX wieku było to jedno z najaktywniejszych miejsc obróbki metali, a dokumenty z XIV wieku świadczą o istnieniu w Dont pieca do wytapiania, który działał do połowy XVIII wieku.
Fornesighe
- Mała wioska Fornesighe oddalona o około 5 km od Forno di Zoldo, położona jest na łagodnym zboczu skierowanym na południe, na wysokości 1000 m n.p.m. Rozciągają się z niej wspaniałe widoki na Tamer San Sebastiano i Spiz di Mezzodì.
- Spacerując po małych uliczkach biegnących między wiejskimi budynkami, poczujesz się tak, jakbyś odbył podróż w przeszłość. Fornesighe szczyci się bowiem wspaniale zachowanymi elementami architektonicznymi z dawnych czasów, starymi domami zbudowanymi z drewna i kamienia, które nigdy nie zostały zniszczone ani uszkodzone i zachowały swój pierwotny wygląd.
Fusine
- Fusine (w dialekcie zoldo Le Fusìne) jest stolicą włoskiej gminy Val di Zoldo w prowincji Belluno. Położona u podnóża Pelmo (na północy) i Civetta (na zachodzie) swoją nazwą nawiązuje do licznych kuźni (w dialekcie fusine lub fusinele).
- Najważniejszym z budynków w Fusine jest niewątpliwie kościół San Nicolò, wspomniany po raz pierwszy w dokumencie z 1570 roku i przebudowany w 1909 roku. Warte uwagi są freski na zewnątrz, a wewnątrz drewniany krucyfiks autorstwa Valentino Panciera Besarela oraz organy wykonane z drewnianych piszczałek zbudowanych lokalnie w XIX wieku.
- Warto również odwiedzić „starą” część wioski, kierując się w stronę małej wioski Soramaé, która pozostała niezmieniona przez lata.
Goima Valley
- Goima Valley leży wzdłuż drogi 347 na przełęczy Duran, u podnóża Moiazza (łańcuch Civetta).
- Warto odwiedzić małe wioski, takie jak Chiesa i Molin, gdzie znajdziemy dawne osady, tabai oraz drewniane domy. W Chiesa znajduje się jeden z najpiękniejszych kościołów w Val di Zoldo – Kościół San Tiziano.
- Warto odwiedzić również Museo degli Usi e Costumi della Valle di Goima, czyli Muzeum Etnograficzne. Ekspozycje w muzeum koncentrują się na tradycyjnym rzemiośle i działalności, takiej jak rolnictwo, obróbka metali, stolarstwo i produkcja tkanin. Znajdziemy tutaj dużą kolekcję narzędzi, a także rekonstrukcje typowych wnętrz dawnych domów w Zoldo.
Mareson
- Mareson to mała i urocza wioska położona u stóp Civetty, około 9 km od Forno di Zoldo.
- W Mareson można zobaczyć kościół San Valentino (1482), w którym znajduje się ołtarz Świętego Krzyża autorstwa Andrei Brustolon, a na zewnątrz freski z wizerunkiem patrona.
Pecol
- Pecol to mała miejscowość turystyczna, położona najbliżej stoków Ski Civetta, oddalona od Forno di Zoldo o około 40 km.
- W wiosce możemy podziwiać zarówno stuletnie tabai (tabià w liczbie pojedynczej), czyli tradycyjne drewniane szałasy/stodoły, jak i pięknie odnowione stare domy.
Pieve
- Pierwsza wzmianka o rejonie Zoldano pochodzi z bulli papieskiej z 1185 r. Wynika z niej, że rejonem administrował kościół parafialny San Floriano (Chiesa arcipretale di San Floriano) z biskupem Belluno na czele. Założony w X wieku dał nazwę wiosce Pieve – Kościół Św. Floriana w Pieve. „Pieve” to bowiem po włosku „kościół parafialny”. Zbudowany w romańsko-gotyckim stylu jest najważniejszym religijnym budynkiem doliny. Jest jednocześnie matrycą wszystkich kościołów w dolinie Val di Zoldo. Wewnątrz można podziwiać m.in. Ołtarz Dusz, autorstwa włoskiego rzeźbiarza w drewnie Andrea Brustolona (1687 r.).47-metrowa dzwonnica ma szczyt pokryty gontem modrzewiowym.
- Pieve jest również popularne ze względu na swoje wspaniałe wzniesienie, z którego roztaczają się wspaniałe widoki na grupę Mezzodì.
Zoppè
- Zoppè to miejscowość w regionie Cadore, położona na wysokości 1426 m npm, na zboczach Pelmo, w pobliżu Col Duro, która oddziela Zoppè od obszaru Cibiana Pass. Od Forno di Zoldo oddalona jest o około 10 km.
- Uważa się, że to właśnie w Zoppè mieszkali pionierzy tradycji wytwarzania lodów – tam uczyli się sztuki lodziarskiej od ludzi z Cadore. Pod koniec XIX wieku na ulicach Wiednia można było zobaczyć kilkadziesiąt wozów z lodami należących do ludzi z okolic Cadore i Zoldo.
- W Zoppè warto odwiedzić Kościół Sant’Anna, pochodzący z 1530 roku, który został rozbudowany w 1732 roku. Wewnątrz znajduje się wspaniały obraz Madonny z Dzieciątkiem z Sant’Anna, San Paolo i San Girolamo. Stworzenie ołtarza przypisuje się Tycjanowi lub malarzowi o podobnym do jego warsztacie. Kilkukrotnie mieszkańcy Zoppè musieli bronić ołtarz przed splądrowaniem przez wojska najeźdźców. W kościele znajdują się również prace w drewnie De Lotto, Angelo Gamba Zampol i Dante Moro.
- Zoppè ma bliskie powiązania z dwoma wielkimi artystami XX wieku, Masi Simonetti i Fiorenzo Tomeą. Chociaż ich style malarskie były bardzo różne, obaj nieodparcie przyciągali i inspirowali się ich rodzimym krajobrazem Zoppè, Monte Pelmo i okolic.
———————————————————————————————————————–
Dolomiti Extreme Trail 2021 | Włochy
Dolomiti Extreme Trail / fot. materiały organizatora
„Ekstremalnie trudny i ekstremalnie piękny!”. To najczęstsza opinia polskich biegaczy o Dolomiti Extreme Trail. Jeżeli i wy macie ochotę przekonać się o jego ekstremalności, zapraszamy na kolejną edycję, która odbędzie się w dniach 11-13 czerwca 2021 roku. Zapisy wystartowały 1 marca.
- Szczegółowe informacje o poszczególnych dystansach znajdziecie >>> TU
- Wywiad z organizatorami DXT przeczytacie >>>TU
- Wywiad z Martą Wentą, która zajęła 1. miejsce wśród kobiet na 103 km DXT 2017 r.>>>TU
- Dolomiti Extreme Trail – jak dojechać na bieg do Forno di Zoldo?>>>TU
- Wybierasz się na bieg Dolomiti Extreme Trail? Poznaj historię Doliny Val di Zoldo!>>>TU
